Uçuşan Fikirler Blogu Yazılar

Katotta Aşınma Olur mu? Bilimin, Teknolojinin ve İnsan Hikâyelerinin Kesiştiği Nokta Bazen en sıradan sorular, en derin merakların kapısını aralar. “Katotta aşınma olur mu?” işte onlardan biri. Bu soruyu ilk kez bir mühendis arkadaşımın atölyesinde duymuştum. Gözleri, eski bir vakum tüpüne bakarken parlıyordu: “Biliyor musun, bu tüp artık verimli değil çünkü katodu yıprandı.” O an fark ettim ki, bir parçanın zamanla aşınması sadece teknik bir mesele değil; tıpkı insanlar gibi, kullandıkça değişen, yaşlanan ve yenilenmeye ihtiyaç duyan bir hikâyenin de parçasıydı. Katot Nedir ve Neden Aşınır? Katot, bir elektrik devresinde elektron yayan negatif elektrottur. Elektron tüplerinden pillerin iç yapısına, lityum-iyon…

Ekonominin Gözünden Bir Soru: Özel Güvenlik Kaç Kilo Olmalı? Bir Ekonomistin Düşünceleriyle Başlamak Ekonomi, temelde kıt kaynakların sınırsız ihtiyaçlar karşısında nasıl paylaştırılacağıyla ilgilenir. Ancak bu paylaşım yalnızca para ya da üretim faktörleriyle sınırlı değildir; insan emeği, beden gücü ve fiziksel kapasite de ekonomik bir kaynaktır. Bir ekonomist olarak düşündüğümüzde “Özel güvenlik kaç kilo olmalı?” sorusu, ilk bakışta biyolojik bir konu gibi görünse de aslında iş gücü piyasasının verimlilik, maliyet ve toplumsal beklentiler ekseninde tartışılması gereken bir ekonomik sorudur. Bu yazıda, bir bireyin kilosunun sadece fiziksel değil, ekonomik bir değişken olarak da nasıl değerlendirilebileceğini analiz ediyoruz. Emek Piyasasında Fiziksel Sermaye: Kilo…

Çelik mi Daha Pahalı Gümüş mü? Değerin Zaman İçindeki Evrimi İnsanlık tarihi boyunca, madenler yalnızca üretim araçları değil; aynı zamanda kültürlerin, ekonomilerin ve sembolik değerlerin taşıyıcısı olmuştur. Çelik ve gümüş, bu anlamda iki ayrı dünyanın temsilcisidir: biri endüstrinin soğuk gücünü, diğeri zarafetin ışıltılı estetiğini simgeler. Ancak şu soru zihinleri hep meşgul eder: Çelik mi daha pahalı, yoksa gümüş mü? Bu sorunun yanıtı yalnızca piyasa fiyatlarında değil, aynı zamanda tarihin ve bilginin iç içe geçtiği derin bir bağlamda gizlidir. Tarihsel Arka Plan: Gücün ve Zarafetin Metali Gümüş, tarih boyunca kralların ve imparatorların metalidir. Antik çağlardan itibaren mücevherat, para basımı ve dini…

Çarşamba Günü Neden Kan Verilmez? Toplumsal Normlar, Cinsiyet Rolleri ve Kültürel Pratikler Üzerine Bir Sosyolojik İnceleme Bir sosyolog olarak, toplumsal yapıların ve bireylerin etkileşimlerini anlamak, hem mevcut sistemleri hem de bu sistemlerin nasıl işlediğini sorgulamak anlamına gelir. İnsanların toplumsal normlara, inançlara ve geleneklere nasıl uyduğunu görmek, aynı zamanda bu normların bireylerin davranışlarına nasıl şekil verdiğini anlamamıza yardımcı olur. Bugün sizlere, toplumda yaygın olan bir inançtan, “Çarşamba günü kan verilmez” pratiğinden bahsedeceğiz. Neden bazı topluluklarda bu kural var ve nasıl toplumsal normlar ve cinsiyet rolleriyle ilişkili olabilir? Bu yazıda, bu kültürel pratiği toplumsal yapıların etkisi, cinsiyet rolleri ve geleneksel değerlerle ilişkilendirerek…

Türkiye’nin İlk Kadın-Erkek Olanı Kimdir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimenin gücü, insanlık tarihi boyunca bir değişim aracına dönüşmüştür. Sözler, yazılar, edebi anlatılar bir araya geldiğinde, zamanla örtüşen ve birbirine bağlı farklı anlam katmanlarıyla hayat bulurlar. Kelimeler, bizlere seslenir, bizi dönüştürür, bazen de tarihin derinliklerinden çıkarak bugünümüze ışık tutar. Edebiyatçı, bu kelimelerin taşıdığı gücün farkında olan ve yazının arkasındaki gizemli evrimi keşfetmeye çalışan kişidir. Yazılı metin, bir toplumun kendisini tanıdığı, sınırlarını keşfettiği, kimliğini biçimlendirdiği bir ayna gibidir. Bir kelime, bir cümle ya da bir karakterin dönüştürücü gücü, sadece edebi dünyada değil, toplumsal yapının şekillenmesinde de belirleyici olabilir. Kadın ve Erkek Kimlikleri…

Süre Sonu Prim İadesi Ne Demek? Edebiyatın ve Anlatının Dönüştürücü Etkisi Üzerine Bir İnceleme Edebiyat, kelimelerle şekillenen bir dünya, insanların içsel yolculuklarını ve toplumsal gerçekliklerini sorgulayan bir aynadır. Bir edebiyatçının gözünden bakıldığında, her kelime bir anlam taşımanın ötesine geçer. O kelime, bazen bir kahramanın kaderini belirler, bazen de toplumsal yapıları sorgulatan bir araca dönüşür. “Süre sonu prim iadesi” gibi bir kavram, ilk bakışta yalnızca ekonomik bir terim gibi görünebilir, fakat edebiyatın gücüyle, bu basit tanım çok daha derin anlam katmanlarına bürünebilir. Bu yazıda, süre sonu prim iadesini, bir anlatı aracılığıyla nasıl çözümleyebileceğimizi, kelimelerin dönüştürücü gücü üzerinden keşfedeceğiz. Süre Sonu Prim…

Karkas yapı ne demek sorusunu; mühendislikten kültüre, ekonomiden iklime uzanan çok katmanlı bir hikâye gibi okuyalım. Aşağıda dünya ölçeğinde eğilimleri ve yereldeki pratikleri yan yana koyarak ilerliyorum. Karkas yapı ne demek? Küresel ve yerel perspektiflerden samimi bir yolculuk Yeni bir kavramla karşılaştığımda onu tek bir tanıma sıkıştırmak yerine, farklı pencerelerden bakmayı severim. “Karkas yapı ne demek?” sorusu da tam böyle bir soru: Bir yanda mühendislik matematiği, diğer yanda yaşadığımız kentin dokusu, bütçelerimiz, deprem gerçeği ve hatta kültürel beğenilerimiz var. Gelin, bu kavramı evrensel ilkeler ve yerel dinamikler arasında köprü kurarak konuşalım; siz de kendi deneyimlerinizi yorumlara yazın ki bu köprü…