Kategori: Makaleler

Net Kâr Marjı Kaç Olmalı? Kâr Hesaplamanın Eğlenceli Yüzü İtiraf edelim, “net kâr marjı” kulağa biraz sıkıcı geliyor. Sanki toplantı odasında kravatlı insanların elinde kahveyle birbirine PowerPoint sunumu yaptığı bir kavram gibi. Ama aslında, iş dünyasının aşk hayatı kadar karmaşık, ilişki dinamikleri kadar ilginç bir konusu bu. Ve evet, doğru stratejiyle ele alındığında en ciddi CFO’yu bile güldürebilir. Kâr Marjı: Şirketlerin Flört Dönemi Net kâr marjı dediğimiz şey aslında bir şirketin “ben bu kadar kazandım ama bu kadarını da cebime koyabildim” deme biçimi. Yani gelirlerin içinden tüm masrafları, vergileri ve faturaları düşerseniz geriye kalan paranın toplam gelire oranı. Matematiksel haliyle:…

Lider Kadına Ne Denir? Küresel ve Yerel Perspektiflerden İlham Veren Bir Yolculuk Bazı insanlar vardır ki bulundukları ortama yalnızca fikirleriyle değil, varlıklarıyla da yön verirler. Onlar yalnızca yönetmez; ilham verir, değişim yaratır ve bir geleceğin kapısını aralar. Bu insanların kadın olması ise hikâyeye bambaşka bir derinlik kazandırır. “Lider kadına ne denir?” sorusu da tam burada anlam kazanır. Çünkü bu ifade yalnızca bir unvanı değil, farklı kültürlerin, toplumların ve tarihlerin şekillendirdiği bir kimliği anlatır. Gelin, bu kimliği hem dünya çapında hem de yerel bağlamda birlikte keşfedelim. Küresel Perspektif: Lider Kadın Bir Unvandan Fazlasıdır Dünyanın dört bir yanında “lider kadın” kavramı, tek…

Kişilik Nedir ve Nasıl Oluşur? İnsan Ruhunun Gizli Kodlarını Çözmek Bir insanı “o insan” yapan şey nedir? Fiziksel özellikleri mi, düşünce biçimi mi, yoksa davranış kalıpları mı? Psikolojinin en büyüleyici sorularından biri budur. “Kişilik” dediğimiz şey, görünmez ama sürekli var olan bir gölge gibidir: Kararlarımızı etkiler, ilişkilerimizi şekillendirir, dünyayı nasıl algıladığımızı belirler. Bu yazıda kişiliğin bilimsel kökenlerine doğru bir yolculuğa çıkacağız. Ancak endişelenmeyin, karmaşık terimler arasında boğulmadan; herkesin anlayabileceği bir merak rehberiyle. — Kişilik Nedir? Bilimsel Bir Tanım Psikolojide kişilik, bireyin düşünce, duygu ve davranışlarının tutarlı örüntüsü olarak tanımlanır. Yani kişilik, hem iç dünyamızdaki eğilimleri hem de dış dünyaya nasıl…

Herkesin dilinde ve hayatında yer etmiş bir kelime var: “Kayıt”. Ya da bazılarımıza göre “Kayd”. Ama doğru olan hangisi? Küresel bir dil anlayışında, bir kelimenin doğru yazımı ve kullanımı, bazen ülkeden ülkeye değişebilir. Bu yazıda, “kayıt mı kayd mı” sorusuna sadece dilsel bir sorudan daha fazlası olarak bakacağım. Bu sorunun ardında, küresel ve yerel dinamiklerin etkisini inceleyecek, farklı toplumlar ve kültürler üzerindeki izlerini keşfedeceğiz. Hazır mısınız? O zaman başlayalım… Kayıt mı Kayd mı? Küresel Perspektiften Bakış Kültürler Arası Bir Dil Değişimi Kelime seçimlerimiz, çoğu zaman bulunduğumuz kültürle şekillenir. Dünya çapında farklı coğrafyalarda aynı kelimenin farklı şekillerde telaffuz edilmesi veya yazılması,…

Kaygı: Beynin Çalışma Prensibi ya da Eğlenceli Bir Takıntı mı? Kaygı… Ne kadar tanıdık bir kelime değil mi? Hepimizin hayatına bir şekilde girmiştir. Bir gün, saçlarımızın beyazladığını, dişlerimizin sıkıldığını ya da gece yatarken birden aklımıza gelen “ya evdeki ışık açık kaldıysa?” gibi sorularla boğulmuşuzdur. Ama kaygı sadece bir düşünce değil, bir duygu; hem de tam anlamıyla beynin sabahları çalışmaya başlamadan önce yaptığını düşündüğümüz o sabah kahvesi gibi. Kimi zaman gereksiz yere büyütürüz, kimi zaman ise kontrol edemeyiz. Kaygının bir duygudan öte, zaman zaman zihnin yeni bir yazılım güncellemesi gibi olduğunu söylesek, kimse şaşırmaz, değil mi? Ama ciddi olalım, kaygı aslında…

Kavim Kelimesinin Anlamı Nedir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir İnceleme Kavim kelimesi, kelime anlamı açısından bir topluluk ya da aşiret olarak tanımlanabilir. Ancak bu kelime, tarih boyunca ve farklı kültürlerde, sadece biyolojik bağlarla değil, aynı zamanda kültürel, toplumsal ve topluluk temelli ilişkilerle de şekillenmiştir. Kavim, bir halkın ya da toplumun içinde kolektif bir kimlik oluşturan bireylerin birleşimidir. Peki, kavim kelimesi, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi günümüz dinamikleriyle nasıl bir ilişki kuruyor? Toplumsal Cinsiyet ve Kavim Dinamikleri Kadınlar, genellikle toplumsal yapılar içinde belirli bir kimlikle tanımlanırken, kavim ve topluluklar, bu kimliği pekiştiren ya da değiştiren birer…

Katotta Aşınma Olur mu? Bilimin, Teknolojinin ve İnsan Hikâyelerinin Kesiştiği Nokta Bazen en sıradan sorular, en derin merakların kapısını aralar. “Katotta aşınma olur mu?” işte onlardan biri. Bu soruyu ilk kez bir mühendis arkadaşımın atölyesinde duymuştum. Gözleri, eski bir vakum tüpüne bakarken parlıyordu: “Biliyor musun, bu tüp artık verimli değil çünkü katodu yıprandı.” O an fark ettim ki, bir parçanın zamanla aşınması sadece teknik bir mesele değil; tıpkı insanlar gibi, kullandıkça değişen, yaşlanan ve yenilenmeye ihtiyaç duyan bir hikâyenin de parçasıydı. Katot Nedir ve Neden Aşınır? Katot, bir elektrik devresinde elektron yayan negatif elektrottur. Elektron tüplerinden pillerin iç yapısına, lityum-iyon…

Ekonominin Gözünden Bir Soru: Özel Güvenlik Kaç Kilo Olmalı? Bir Ekonomistin Düşünceleriyle Başlamak Ekonomi, temelde kıt kaynakların sınırsız ihtiyaçlar karşısında nasıl paylaştırılacağıyla ilgilenir. Ancak bu paylaşım yalnızca para ya da üretim faktörleriyle sınırlı değildir; insan emeği, beden gücü ve fiziksel kapasite de ekonomik bir kaynaktır. Bir ekonomist olarak düşündüğümüzde “Özel güvenlik kaç kilo olmalı?” sorusu, ilk bakışta biyolojik bir konu gibi görünse de aslında iş gücü piyasasının verimlilik, maliyet ve toplumsal beklentiler ekseninde tartışılması gereken bir ekonomik sorudur. Bu yazıda, bir bireyin kilosunun sadece fiziksel değil, ekonomik bir değişken olarak da nasıl değerlendirilebileceğini analiz ediyoruz. Emek Piyasasında Fiziksel Sermaye: Kilo…

Çelik mi Daha Pahalı Gümüş mü? Değerin Zaman İçindeki Evrimi İnsanlık tarihi boyunca, madenler yalnızca üretim araçları değil; aynı zamanda kültürlerin, ekonomilerin ve sembolik değerlerin taşıyıcısı olmuştur. Çelik ve gümüş, bu anlamda iki ayrı dünyanın temsilcisidir: biri endüstrinin soğuk gücünü, diğeri zarafetin ışıltılı estetiğini simgeler. Ancak şu soru zihinleri hep meşgul eder: Çelik mi daha pahalı, yoksa gümüş mü? Bu sorunun yanıtı yalnızca piyasa fiyatlarında değil, aynı zamanda tarihin ve bilginin iç içe geçtiği derin bir bağlamda gizlidir. Tarihsel Arka Plan: Gücün ve Zarafetin Metali Gümüş, tarih boyunca kralların ve imparatorların metalidir. Antik çağlardan itibaren mücevherat, para basımı ve dini…

Çarşamba Günü Neden Kan Verilmez? Toplumsal Normlar, Cinsiyet Rolleri ve Kültürel Pratikler Üzerine Bir Sosyolojik İnceleme Bir sosyolog olarak, toplumsal yapıların ve bireylerin etkileşimlerini anlamak, hem mevcut sistemleri hem de bu sistemlerin nasıl işlediğini sorgulamak anlamına gelir. İnsanların toplumsal normlara, inançlara ve geleneklere nasıl uyduğunu görmek, aynı zamanda bu normların bireylerin davranışlarına nasıl şekil verdiğini anlamamıza yardımcı olur. Bugün sizlere, toplumda yaygın olan bir inançtan, “Çarşamba günü kan verilmez” pratiğinden bahsedeceğiz. Neden bazı topluluklarda bu kural var ve nasıl toplumsal normlar ve cinsiyet rolleriyle ilişkili olabilir? Bu yazıda, bu kültürel pratiği toplumsal yapıların etkisi, cinsiyet rolleri ve geleneksel değerlerle ilişkilendirerek…